Szacowanie szkód łowieckich
Z artykułu tego dowiesz się jak szacowane są szkody łowieckie przez komisję z koła łowieckiego, z czym to się wiąże i dlaczego taki pomiar może nie być korzystny dla rolnika. Zobaczysz także, jak drony mogą Ci pomóc wywalczyć odpowiednie odszkodowanie (nawet o ponad 200% większe) mierząc straty z wysokości z wykorzystaniem współrzędnych GPS i algorytmów komputerowych.
Przyjrzyjmy się jednak najpierw, co zmieniło się po nowelizacjach w 2018 roku.
Odszkodowania łowieckie za szkody w uprawach – nowelizacja ustawy w 2018 roku
W 2018 roku procedura szacowania szkód łowieckich została zaktualizowana dwukrotnie.
Najpierw w marcu 2018 sejm uchwalił zmiany w ustawie Prawo łowieckie, dotyczące m. in. składu komisji szacującej szkody. Jednocześnie porzucony został obiecany w 2016 roku Fundusz Odszkodowawczy.
Zmiany wywołały wiele protestów. W tym niezadowolenie sołtysów, którzy mieli brać udział w szacowaniu strat a często nie mieli wystarczającej wiedzy lub musieli podejmować decyzje niekorzystne dla znajomych rolników lub łowczych. Nie otrzymywali też żadnego wynagrodzenia.
22 sierpnia 2018 weszła w życie (i obowiązuje obecnie) kolejna nowelizacja ustawy Prawo łowieckie. Miejsce sołtysów w komisji zajęli przedstawiciele ODR-ów – Ośrodków Doradztwa Rolniczego.
Procedura szacowania szkód łowieckich
Za zabezpieczenie obszarów rolnych odpowiedzialne najczęściej są koła łowieckie dzierżawiące/zarządzające obwodami łowieckimi. W szczególnych przypadkach, gdy szkody powstały poza obwodem łowieckim, może to być też Skarb Państwa (urząd marszałkowski) lub Lasy Państwowe.
W typowym przypadku, będziesz się starać o odszkodowanie od Koła Łowieckiego.
- Sprawdź, które Koło Łowieckie zarządza obwodem łowieckim, na terenie którego znajdują się Twoje grunty. W każdym mieście wojewódzkim znajduje się zarząd okręgowy PZŁ (Polskiego Związku Łowieckiego), w których znajdują się dane kontaktowe do poszczególnych kół łowieckich. W każdym zarządzie okręgowym znajduje się osoba specjalizująca się w pomocy poszukiwaniu zarządcy przypisanego do miejsca gdzie znajdują się Twoje grunty rolne.
Dodatkowo jest do pobrania aplikacja mBDL na app store i sklep play, która zawiera dane o obwodach łowieckich i kto nimi zarządza. - W ciągu 7 dni od powstania szkód, złóż do koła wniosek o oszacowanie strat. Ustawa prawo łowieckie.
- Od 22 sierpnia 2018 zgłoszenia przyjmują nie sołtysi czy urzędy gminy, a koła łowieckie.
- Ustawodawca nie podaje dokładnego wzoru dokumentu, ale muszą się w nim znaleźć następujące informacje:
1. Imię i nazwisko i adres zamieszkania, lub nazwa i adres siedziby,
2. numer telefonu,
3. miejsce wystąpienia szkody,
4. rodzaj uszkodzonej uprawy. Przykładowy wzór zgłoszenia możesz znaleźć na https://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/aktualnosci/ruszaja-szkolenia-z-zakresu-szacowania-szkod-lowieckich/wniosek-o-szacowanie-szkod-lowieckich.pdf
Wniosek możesz złożyć pisemnie lub pocztą elektroniczną. - W ciągu 3 dni otrzymasz informację o terminie przeprowadzenia szacowania. Informację przedstawiciel koła może przekazać Ci pisemnie, pocztą email lub SMSem na podany we wniosku numer telefonu.
- W ustalonym terminie, ale nie później niż 7 dni od złożenia wniosku, pojawi się u Ciebie komisja w celu oszacowania zniszczeń. Komisja składa się z przedstawiciela koła, przedstawiciel ODRu (jeśli komisja zawiadomi ODR. Rekomendowane jest uczestnictwo przedstawiciela ODRu podczas szacowania szkód) oraz Ty – rolnik.
- Komisja sporządzi protokół i w ciągu 30 dni koło łowieckie wypłaci Ci odszkodowanie za oszacowaną szkodę.
- W przypadku gdy protokół szacowania jest nie zadowalający należy złożyć natychmiast odwołanie do właściwego nadleśniczego. Komisja z nadleśnictwa ma 7 dni od chwili złożenia odwołania.
W protokole zawarte będą takie informacje jak gatunek zwierzyny, który wyrządził szkody, rodzaj upraw i ich stan, areał oraz szacowany obszar i procent zniszczonych upraw na tym obszarze.
Na tej podstawie, komisja wyznacza wysokość odszkodowania wg wzoru:
[Obszar uprawy] x [% Zniszczeń] x [Plon z 1 ha] x [Wartość w skupie]
Ten rodzaj szacunku może być jednak nieprecyzyjny. Przy nieregularnych kształtach zniszczeń, które dodatkowo często są niewidoczne z ziemi, trudno dokładnie wyznaczyć ich obszar i procent uszkodzonych plonów.
Dodatkowo, komisja może pomniejszyć wartość odszkodowania łowieckiego nieponiesione przez rolnika koszty zbioru, transportu i przechowywania. Wielu rolników ten fakt bulwersuje, ponieważ charakter szkód i ich rozmieszczenie nie zawsze przyczynia się do mniejszych kosztów zbiorów. Zdarza się jednak, że komisja to pole w protokole pozostawia puste.
Precyzyjne pomiary i dokumentacja własna
Do każdego protokołu rolnik ma jednak prawo dołączenia swojej dokumentacji i oświadczeń. Może także złożyć odwołanie od decyzji komisji. Dowodami dokumentującymi szkodę mogą być w takim przypadku zdjęcia, filmy i ortofotomapy wykonywane z dronów.
Jeśli rolnik dysponuje dokładniejszymi pomiarami od tych dokonanych przez łowczego, ma szanse znacząco podnieść odszkodowanie. Niektórych szkód nie widać z powierzchni ziemi, szczególnie w wysokich uprawach. O tym jakie korzyści daje wykorzystanie samolotów bezzałogowych i dronów w rolnictwie przeczytasz na naszej stronie.
Szacowanie szkód łowieckich w uprawach rolnych z drona
Poleganie na szacunkach komisji i koła łowieckiego ma kilka wad.
Przede wszystkim, rolnicy często narzekają na niedokładne pomiary prowadzące do zaniżania wypłat. W praktyce, natura szkód i ich położenie sprawiają, że precyzyjny szacunek jest trudny do wykonania z powierzchni ziemi (z wysokości wzroku dorosłej osoby) nawet przy szczerych intencjach.
Dodatkowo nie wszystkie szkody są od razu zauważane. Często, mimo wszelkich starań, zabezpieczenia pola i regularnych obchodów, okazuje się, że rozmiar szkód jest przytłaczający. A o ich istnieniu rolnik dowiaduje się dopiero siedząc w kombajnie, kiedy na odszkodowania jest już za późno.
Drony rozwiązują problem niedoszacowania uszkodzeń plonów.
- Z wysokości około 100 metrów widać wszelkie uszkodzenia, nawet te w głębi pola.
- Drony mogą badać pola z uprawami trudno dostępnymi dla człowieka – słonecznikiem, rzepakiem, kukurydzą.
- Mapa pola, wraz ze szkodami, jest przetwarzana przez program komputerowy. Szacunek obszaru zniszczeń jest dokładny, pozbawiony subiektywnej oceny łowczego.
- Pomiary wykonywane są bardzo szybko – nalot trwa około godziny (czas zależy od rozmiaru pola) i w ciągu 24 godzin generowany jest pełen raport prezentujący stan upraw i rozmiar zniszczeń.
Przebieg nalotu i skanowanie pola
Kiedy stwierdzisz, że chcesz skorzystać z pomocy firmy dronowej, procedura mapowania pola przebiega następująco:
- Skontaktuj się z firmą dronową. Firma poprosi Cię o informacje dotyczące Twoich upraw: lokalizację, powierzchnia pola, możliwe miejsca starty i lądowania drona oraz odpowiadający Ci dzień i godzina spotkania.
- W wyznaczonym terminie firma wykona nalot w Twojej obecności. Dron ze specjalną kamerą rejestrującą geolokalizację wykona setki zdjęć z wysokości około 100 metrów.
- Po zakończeniu mapowania zdjęcia zostaną przetworzone w programie komputerowym i połączone w jedną mapę całego obszaru.
- Na tak przygotowanej mapie rzeczoznawcy zaznaczą wszystkie obszary zniszczone przez zwierzynę. Zrobią to ręcznie, lub za pomocą dokładnego algorytmu komputerowego.
- W ten sposób w ciągu 24 godzin od przeprowadzenia nalotu zostanie wygenerowany pełen raport z precyzyjnie oznaczonymi wszelkimi szkodami łowieckimi.
Taki raport może wykazać straty nawet o połowę większe niż szacunki łowczego.
- Obszar zniszczeń oznaczany jest dużo precyzyjniej, z wykorzystaniem koordynatów GPS.
- Z powietrza dron zeskanuje również straty niewidoczne z perspektywy człowieka, np. w głębi pola lub w uprawach wysokich jak kukurydza.
W zależności od firmy tworzącej dla Ciebie raport szacowanych szkód łowieckich, może przybrać formę:
- mapy wysokiej rozdzielczości on-line – z możliwością przybliżania, przesuwania, mierzenia powierzchni z dokładnością do 1 cm (najwygodniejsze i najbardziej precyzyjne),
- wielkoformatowe mapy drukowane – wersja fizyczna, “papierowa”, mapy cyfrowej,
- pliki z zapisaną geopozycją zdjęć i pomiarów – do dalszego przetwarzania w programie GIS lub Farmworks
- (pomocniczo) filmów i nagrań z konkretnych fragmentów pola
Jeśli zdecydujesz się na taką współpracę, to zaleca się byś nie zwlekał z zamówieniem nalotu. Raport generowany jest dopiero na drugi dzień po nalocie, natomiast sam nalot może nie być dostępny od ręki, np. z powodu warunków atmosferycznych. Komisja z koła łowieckiego pojawi się u Ciebie w ciągu 7 dni od zgłoszenia.
Artykuł przygotowany przy współpracy z Solaris Zenon Masiarz
Potrzebujesz pomocy z szacowaniem szkód łowieckich?
Decyzja komisji odbiega od Twoich oczekiwań?